Od 6 grudnia dawny kościół jezuicki św. Piotra i Pawła we Lwowie znów otworzył swe podwoje dla wiernych jako greckokatolicka cerkiew garnizonowa. Nadal trwa przenoszenie stąd reszty zbiorów książek Narodowej Biblioteki Narodowej im. Wasyla Stefanyka (dawne Ossolineum).
W dniu obchodów 20-lecia Armii Ukraińskiej metropolita greckokatolicki lwowski arcybiskup Igor Woźniak przewodniczył pierwszej Mszy św. w byłym kościele jezuickim, który władze miasta przekazały archidiecezji lwowskiej Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego (UGKC) na cerkiew garnizonową. Wcześniej administrator kapelanii wojskowej o. Stepan Sus powiedział dziennikarzom, że w ciągu ostatnich trzech lat dokładał starań, aby odzyskać dla potrzeb kultu dawny kościół jezuitów. Zezwolenie otrzymano też od Towarzystwa Jezusowego. Jego przełożony na Ukrainie, o. Dawid Nazar SJ, uczestniczył we wspólnej modlitwie. Na chwilę uroczystość zaszczycił swoją obecnością wojewoda lwowski Mychajło Kostiuk. Mer Lwowa Andrij Sadowyj był do końca nabożeństwa. Kościół łaciński reprezentował ks. Jan Nikiel, proboszcz lwowskiej katedry. Na liturgię przybyło kilkunastu wojskowych ze sztandarami, jednak większość nie doczekała się jej zakończenia.
Na początku uroczystości władyka Igor Woźniak odmówił modlitwę przebaczenia za zniszczenie i profanację tej świątyni oraz poświęcił jej ściany wewnętrzne, a następnie przewodniczył nabożeństwu i wygłosił homilię. Zaznaczył, że jest to jeden z największych kościołów Lwowa, w którym po II wojnie światowej mieściły się zbiory biblioteki naukowej im. Wasyla Stefanyka (dawne Ossolineum). Podziękował władzom miasta za przekazanie świątyni Ukraińskiemu Kościołowi Greckokatolickiemu (UKGK) i wezwał do jak najszybszego opróżnienia pomieszczeń kościelnych z pozostałych jeszcze zbiorów książkowych.
„Ktoś mówi, że ta cerkiew nie była ukraińską i że służyła wiernym Kościoła łacińskiego. I to jest prawda. Ale prawdą jest także to, że ziemie, na których żyjemy, były okupowane przez różne narody” – powiedział metropolita Woźniak. Podkreślił, że dzisiejsi Ukraińcy mogą obecnie modlić się w świątyniach wzniesionych przez swych pradziadków, dzięki ich ciężkiej pracy. „Dlatego nie ma nic dziwnego w tym, że teraz na ziemiach tych mieszkają w większości Ukraińcy, którzy potrzebują kościołów, aby się w nich modlić” – mówił dalej hierarcha greckokatolicki. „Nie będziemy nikogo oskarżać ani z nikim polemizować. Taka była historia. Tak w przeszłości układało się życie, dlatego każdy rozsądny i mądry człowiek dobrze to rozumie. Dzisiaj dokonała się zmiana i nie wiemy, co jeszcze może się wydarzyć również w jakimkolwiek miejscu naszej ziemi” – stwierdził metropolita Woźniak. Zdaniem biskupa Mychajła Kołtuna – przewodniczącego wydziału UKGK ds. duszpasterstwa wojskowego – przekazanie dawnego kościoła jezuitów na cerkiew garnizonową ma wymiar ogólnokrajowy. Na razie instytucja kapelanów wojskowych na Ukrainie jeszcze nie istnieje i tu przykładem jest archidiecezja lwowska, która przygotowała już kapelanów, aktywnie pomaga tworzyć duszpasterstwo wojskowe, buduje cerkwie i kapliczki w jednostkach wojskowych, organizuje pielgrzymki do Lourdes, Rzymu i miejsc odpustowych na Ukrainie. Jednocześnie biskup Kołtun uważa, że nie należy dziwić się, że we Lwowie wojskowi ukraińscy nie zostali jeszcze odpowiednio przygotowani do udziału w uroczystości w nowo powstałej greckokatolickiej cerkwi garnizonowej oraz wezwał do modlitw w ich intencji.
O. Stepan Sus stwierdził, że zabiega o konserwację zachowanych w kościele dzieł sztuki sakralnej. W tym celu zajmuje się poszukiwaniem środków finansowych na Ukrainie i za granicą. Pokazał wydany folder o byłym kościele jezuitów – cerkwi św. Apostołów Piotra i Pawła. Młody energiczny kapłan liczy na to, że w tej świątyni będą też nabożeństwa dla młodzieży a także na to, że będą przychodzić turyści.
Info. Kościół jezuitów we Lwowie wzniesiono w stylu barokowym w latach 1610-35, głównie dzięki wsparciu finansowemu Elżbiety Sieniawskiej – małżonki marszałka wielkiego koronnego, Prokopa Sieniawskiego. Wzorem dla świątyni był rzymski kościół jezuitów Il Gesù. Świątynia lwowska wykazuje podobieństwo do krakowskiego kościoła św. Piotra i Pawła. W latach 1740-43 sprowadzeni z Brna malarze Franciszek Ekstein i jego syn Sebastian wykonali freski na sklepieniu kościoła. W latach 1744-46 Sebastian Fesinger zbudował w kościele wielki ołtarz główny, konsekrowany w styczniu 1747. W latach następnych zbudowano ołtarze boczne (1754 i 1759).
W 1754 zamontowano zegar na wieży kościelnej, którą planowano wykorzystać też jako obserwatorium astronomiczne. Niestety nie zrealizowano tych planów, gdyż w 1773 Klemens XIV pod naciskiem niektórych państw zachodnich skasował zakon jezuitów. Powrócili oni do Lwowa w 1820, a w 16 lat później odzyskali kościół, po czym ponownie wygnano ich w okresie Wiosny Ludów w 1848. Do miasta wrócili po czterech latach i odtąd kościół św. Piotra i Pawła pozostawał w ich rękach do 1945 r. Po II wojnie światowej obiekt przystosowano pod magazyn dla zbiorów Biblioteki Ossolineum nie zwróconych Polsce oraz dla książek przywiezionych ze wschodu Ukrainy i z Rosji.
Konstanty Czawaga, dwutygodnik „Kurier Galicyjski”
Також читайте
ТОП коментованих за тиждень